Betere bestuurlijke coördinatie bij de aanleg van elektriciteitsnetten, veel meer slimme energyhubs en slimmer gebruik van het net. Die maatregelen staan centraal in het Landelijk Actieplan Netcongestie waaraan VNO-NCW en MKB-Nederland hebben meegewerkt en op 21 december is overhandigd aan minister Jetten (EZK). ’De maatregelen in het plan bieden helaas nog geen garantie dat er voldoende netcapaciteit zal zijn om de klimaatambities van het kabinet waar te maken, maar het zijn belangrijke eerste stappen voor concrete actie’, aldus de ondernemersorganisaties.
Problemen netcongestie in kaart
Volgens de betrokken organisaties zijn in het rapport, onder leiding van bemiddelaar Ben Voorhorst, tal van belangrijke maatregelen in kaart gebracht die de capaciteitsproblemen op het elektriciteitsnet verkleinen. Zo gaan de provincies samen met netbeheerders en gemeenten de bestuurlijke coördinatie oppakken om de noodzakelijke netuitbreiding flink te versnellen. Allerlei bestuurlijke processen en vergunningstrajecten - van vergunningverlening, tot grondaankoop tot aanleg - worden straks gestandaardiseerd en gebundeld waardoor simultaan kan worden gewerkt in plaats van volgordelijk. ’Als we dit goed doen, kan hierdoor het tempo van de netverzwaring worden versneld. Het voorbeeld van de recente realisatie van de LNG-terminal laat zien dat zo’n aanpak werkt en dit smaakt naar meer’, aldus de ondernemersorganisaties.
Slim gebruik van het net
Een andere maatregel in de plannen is de inzet van zogeheten ’fixers’ die gaan helpen om de realisatie van zogeheten energyhubs aan te jagen. Hierin wordt stroom onderling uitgewisseld om het net minder te belasten. Regionale overheden kunnen marktpartijen daarbij ondersteunen door onder andere het instellen van een vragenloket, versnelde vergunningverlening en gunstige voorwaarden. Zo komt er een toolkit met onder meer voorbeeldstatuten voor energiecoöperaties, standaardcontracten die de uitwisseling van energie tussen partijen mogelijk maken en die zorgen dat goedkeuring van netbeheerders en ACM eenvoudiger wordt.
Als onderdeel van de plannen worden bedrijven verder geïnformeerd over het belang van flexibel gebruik van het net. Hier zitten voor bedrijven diverse voordelen aan; gezamenlijk kan de druk op het net worden verlicht, waardoor anderen kunnen worden aangesloten.
Geen garanties
Resultaatafspraken ontbreken nog wel in de plannen volgens VNO-NCW en MKB-Nederland. De organisaties pleiten daarom voor het opmaken van de tussenbalans dit voorjaar, om met elkaar de voortgang van de afspraken te bewaken. Ook nieuwe onconventionele mogelijkheden moeten verder worden verkend. Zo blijft een idee als de ’right-to-challenge aanpak’ onderbelicht, evenals de vraag hoe de arbeidsmarkttekorten voor dit vraagstuk echt met succes wordt aangepakt.
Duizenden ondernemers wachten op aansluiting
’De klimaatambities van het kabinet vragen veel van alle partijen in de samenleving. Dat mag en is noodzakelijk. Maar het kabinet dient er ook zorg voor te dragen dat marktpartijen aan hun verplichtingen kunnen voldoen, door voldoende netcapaciteit. Wij gaan komende tijd graag met de overheid samen verder om alle plannen tot realiteit te maken. Ook omdat duizenden ondernemers in het land zitten te wachten op een aansluiting op het net om te kunnen verduurzamen.’
