’Vanwege onder meer de energietransitie, de opkomst van de circulaire economie en groei is komende jaren meer ruimte nodig voor werk- en maaklocaties. Het zou goed zijn om daarom naast ‘woondeals’ ook ‘maakdeals’ af te sluiten met onder meer de rijksoverheid en provincies. Hierin kunnen afspraken worden gemaakt over noodzakelijke ruimte voor allerlei bedrijvigheid en bijvoorbeeld de verduurzaming van bedrijventerreinen.’ Dat en meer schrijven MKB-Nederland en VNO-NCW in een brief aan de Tweede Kamer vooruitlopend op een debat over ruimtelijke ordening op 11 mei as.
Voldoende ruimte bedrijvigheid
‘Ruimte in ons land is schaars en er liggen grote opgaven die ingepast moeten worden en waarvoor (extra) ruimte nodig is, zoals voor woningbouw, aanpassing aan klimaatverandering en noodzakelijke aanpassingen en verbeteringen qua natuurontwikkeling en landbouw. Met de brief vragen de ondernemersorganisaties daarbij vooral aandacht voor het grote belang van voldoende ruimte voor bedrijvigheid. Zeker nu circulaire en duurzame bedrijfsprocessen meer ruimte gaan vragen komende jaren.
Voor brede welvaart essentieel
Op de ca. 3.800 bedrijventerreinen in ons land (2,6% van Nederland) zit maar liefst 30% van de werkgelegenheid. 75% van de werkenden daar woont en werkt in dezelfde stad of dorp. Op de terreinen wordt in totaal 40% van ons nationaal inkomen verdiend. Deze werklocaties zijn hiermee het fundament onder onze brede welvaart; van allerlei praktisch werk dat wordt geboden, tot hightech innovaties tot sponsoring van de lokale voetbalclub.
Bedrijventerreinen al langer onder druk
De ondernemersorganisaties zien dat de ruimte voor bedrijvigheid al langer onder druk staat, terwijl de behoefte aan ruimte onverminderd groot is. Tussen 2016 en 2021 verdwenen 148 bedrijventerreinen. Ook ontstaat door bijvoorbeeld oprukkende woningbouw een verdringingseffect en dreigt er onvoldoende fysieke en milieu-ruimte voor bedrijven die dingen maken. Van bakkers tot leveranciers van zand en grind tot fabrikanten van machines (zie ook deze reportage van Forum voor voorbeelden). Volgens de laatste berekeningen is er tot 2030 landelijk 7.000 hectare ruimte aan bedrijventerreinen nodig, en dit is nog exclusief de extra ruimte die nodig is voor de overgang naar een meer circulaire economie en de energietransitie.
Verduurzamen bedrijventerreinen
In de brief gaan de organisaties ook in op het belang om bestaande bedrijventerreinen te verduurzamen. Een mooi voorbeeld is daarbij het publiek-private initiatief ‘Werklandschappen van de toekomst’ dat werkt aan innovatieve, natuurinclusieve en klimaatbestendige bedrijventerreinen. Het verduurzamen van bedrijfsprocessen op bedrijventerreinen vraagt volgens de brief verder om goede toegang tot het elektriciteitsnet, het distributienetwerk van de waterstof backbone en voldoende transportcapaciteit. Alleen dan kunnen bedrijven de noodzakelijke en gewenste transitie maken. In de brief doen de organisaties samen met de Logistieke Alliantie verder ook voorstellen om het bedrijfsleven nauwer te betrekken bij het beleid rond grootschalige logistieke vestigingen. Deze zijn juist cruciaal om bijvoorbeeld overtollige voertuigkilometers te voorkomen en stadscentra en dorpen van nabij te kunnen blijven bevoorraden.
Meer weten?
Lees de hele brief aan de Tweede Kamer en de bijlage.
