Een digitale euro (D€) klinkt voor de meeste mensen als iets uit de verre toekomst. In Europa lijken ze overtuigd van de toegevoegde waarde van een nieuwe online munt. Zo moeten consumenten vertrouwen houden in een zich digitaliserende financiële omgeving. Het online betaalmiddel moet komen náást de pinbetalingen en de tastbare euromunten en biljetten die we nu kennen.
Digitaal bankieren
Hoe staat het ervoor met deze financiële noviteit, die het mogelijk zou maken om voortaan rechtstreeks digitaal te bankieren bij de Europese Centrale Bank (ECB)? Op 18 oktober neemt de ECB het besluit over een vervolg. Ik vermoed dat de seinen daarvoor op groen gaan. Ondernemers moeten het nog zien.
Extra kosten
Kijk, het zou geweldig zijn als straks een Nederlandse tulpenkweker een tikkie kan sturen naar een klant op Sicilië. Goed geregelde grensoverschrijdende betaling, dat noem ik baten. Waar we echter niet te snel aan voorbij moeten zijn de kosten: betalen mag namelijk grotendeels gratis zijn voor consumenten in Nederland, dat geldt niet voor ondernemers. En deze nieuwe munt levert extra kosten en uitdagingen op.
D€ gratis
Voor een digitale euro moet een nieuwe infrastructuur worden gebouwd. De kosten daarvan moeten op de een of andere manier worden verrekend. Zo zullen er tarieven komen voor transacties, net zoals pinnen nu ook geld kost. Of kosten in verband met naleving. De rekening komt bij banken terecht en daarna bij ondernemers, want ’Europa’ wil dat de D€ gratis wordt voor consumenten.
Verplicht meedoen
Een keuze hebben ondernemers niet. Ze worden verplicht mee te doen, omdat de munt de status ’wettig betaalmiddel’ krijgt. De kosten zijn, net als de verdeling ervan, nog niet eens bekend, zelfs een voorzichtige schatting mist. Ik denk dan, zorg er op z’n minst voor dat betalen met de digitale euro goedkóper wordt dan pinnen, wat nu de goedkoopste optie is.
Stuk concreter
Zolang deze kosten en baten niet duidelijker worden, ontkurk ik nog geen champagne op de nieuwe munt. Daarvoor moeten de argumenten vóór de digitale euro – zoals het verminderen van digitale koudwatervrees en een stabieler financieel stelsel – een stuk concreter worden. Het belangrijkste is dat áls de digitale euro er komt, er een nieuw veilig betaalmiddel ligt, dat ondernemers níet op kosten jaagt en baten voor hen helder maakt. Concreter is beter.
Edward Feitsma
Beleidssecretaris economie en financiële sector
