Huurcontracten in de retail en horeca moeten eerlijker en evenwichtiger. De afgelopen jaren groeide het ongenoegen bij ondernemers over het veel gebruikte model Huurovereenkomst Winkelruimte dat door verhuurders verenigd in ROZ is opgesteld. Dat model leidt tot onevenredigheid in belangen en verantwoordelijkheden tussen huurders en verhuurders. Branche- en ondernemersorganisaties hebben daarom een ‘Huurdersvariant’ van het ROZ-model gemaakt, die vandaag in Nieuwspoort door voorzitter Jacco Vonhof van MKB-Nederland is overhandigd aan de politiek.
De Huurdersvariant biedt een betere balans tussen de belangen van huurders en verhuurders bij contractbesprekingen voor de huur van een winkel- of horecapand. Jaarlijks worden vele duizenden huurcontracten gesloten of verlengd. De initiatiefnemers Koninklijke INretail, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), Raad Nederlandse Detailhandel (RND), Vakcentrum, Vastgoedoverleg (VGO), Koninklijke MKB-Nederland en Koninklijke Horeca Nederland (KHN), roepen alle huurders van winkel- en horecapanden op om bij het aangaan of verlengen van een huurcontract vanaf nu de Huurdersvariant als uitgangspunt te nemen.
Negatief effect
Het nu veel gebruikte ROZ-model Huurovereenkomst Winkelruimte is een verhuurdersmodel en houdt weinig rekening met de belangen van huurders. De Tweede Kamer sprak vorig jaar niet voor niets van een ‘onevenwichtige verhouding tussen huurders en verhuurders’ en het negatieve effect hiervan op winkelstraten. Tijdens contractonderhandelingen staan retail- en horecaondernemers op achterstand.
Onredelijke situaties
De praktijk heeft inmiddels ook geleerd dat het ROZ-model tot onredelijke situaties kan leiden, zoals tijdens de coronatijd en recent nog met de extreme huurindexeringen van meer dan 14 procent duidelijk werd. Onderhandelingen daarover met de verhuurders verliepen zeer moeizaam en langdurige en kostbare procedures waren noodzakelijk. Verhuurders bleken te weinig bereid om te zoeken naar passende oplossingen.
Evenwicht
‘De duidelijkheid die er nu is met de Huurdersvariant, draagt bij aan een betere relatie met de verhuurder’, directeur Jan Meerman van INretail. ‘Door onvoldoende duidelijke of onredelijke afspraken ontstaan regelmatig conflicten en daarom is een heldere en eerlijke beschrijving van verantwoordelijkheden belangrijk. De Huurdersvariant zorgt voor evenwicht en evenredigheid bij het vastleggen van (ver)huurverplichtingen. Daaraan hebben huurders van een winkel- of horecapand vanwege toenemende regeldruk grote behoefte.”
Maximale indexering huurprijs
Het afgelopen jaar hebben vertegenwoordigers van de betrokken ondernemersorganisaties zich samen met hun advocaten gebogen over een huurdersvariant van het ROZ-huurmodel. Daarin zijn nu onder meer een redelijke pandemieclausule en een maximale indexering van de huurprijs opgenomen, of als variant daarop de mogelijkheid om via een staffelafspraak extreme huurstijgingen te beteugelen.
Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland: ‘Wat ons betreft is vanaf nu de Huurdersvariant het uitgangspunt bij onderhandelingen over de huur van een pand. De aansluiting op de praktijk van ondernemers is beter. Huurder en verhuurder hebben elkaar nodig. Het is dan logisch om ieders belangen in een gelijkwaardiger huurmodel te dienen.”
Duurzame overeenkomst
De initiatiefnemers streven naar duurzame overeenkomsten tussen huurder en verhuurder. Patricia Hoogstraaten, directeur van het Vakcentrum en voorzitter van de Nationale Winkelraad: ‘Beide partijen moeten willen streven naar continuïteit in de relatie. Dus er moet duidelijkheid zijn over de kosten van de huur, maar ook over bijkomende kosten. Servicekosten en lokale bijdragen zijn bijvoorbeeld niet meer automatisch voor rekening van de huurder. In de Huurdersvariant staan ook heldere afspraken over de isolatiewaarde van het gehuurde (minimaal label C), actualiteit van energieprestatiecertificaten, afspraken over investeringen in duurzaamheid en wie verantwoordelijk is voor de kosten en de consequenties bij zaken als asbestsanering.’
Toekomstbestendigheid
KHN-voorzitter Marijke Vuik benadrukt dat ondernemers in de horeca en detailhandel met de Huurdersvariant ‘eindelijk de mogelijkheid krijgen om evenwichtige overeenkomsten af te sluiten. Dat is van groot belang voor de toekomstbestendigheid van bedrijven in onze dorps- en stadskernen.’ Volgens Eus Peters, directeur van de RND, is de Huurdersvariant voor alle typen huurders - klein, groot en ketens - relevant. ‘Iedereen heeft er belang bij dat de exploitatie van de winkel succesvol is en positief bijdraagt aan gevulde winkelstraten voor de consument.’
Webinars
Huurders, bedrijfsadviseurs, makelaars en andere geïnteresseerden vinden hier verdere informatie over het gebruik van de Huurdersvariant op de sites van hun brancheverenigingen. In februari en maart organiseren de initiatiefnemers webinars waarin de Huurdersvariant nader wordt toegelicht en uitgelegd.
